Bruls: 'Als besmettingen niet dalen, zitten we hele winter in lockdown'

De besmettingscijfers van komende week zijn cruciaal voor eventuele nieuwe coronamaatregelen. Dat zeiden viroloog Marion Koopmans en Veiligheidsberaad-voorzitter Hubert Bruls in het VPRO-programma Buitenhof. Ze vrezen dat het effect van de maatregelen die vorige week zaterdag zijn ingegaan uit zal blijven, omdat mensen zich er niet voldoende aan houden.

"Ik ben teleurgesteld over hoe we met z'n allen de maatregelen onvoldoende naleven", verklaarde Bruls. "Deze week wordt heel spannend. Als de naleving van de maatregelen niet fundamenteel verandert en het aantal besmettingen niet substantieel daalt, dan koersen we af op een lockdown die de hele winter gaat duren."

Dat zou Bruls zeer betreuren, zei hij. "Ik geloof namelijk wel in deze strategie, van niet alles meteen sluiten. Maar als wij onze naleving niet voor elkaar krijgen, dan rest ons niets anders dan dat via gedwongen maatregelen te doen."

Thuiswerken

Ook Koopmans, die lid is van het Outbreak Management Team (OMT), ziet nog geen effect van de huidige maatregelen. Volgens haar zijn ook zaken die daarop kunnen wijzen nog niet zichtbaar. "Dingen als meer thuiswerken, meer thuisblijven, geen drukte opzoeken: dat zou je nu willen terugzien in bijvoorbeeld de mobiliteitscijfers, maar daar zie je het nog niet in. Dus ik maak mij zorgen over of het effect wel wordt bereikt."

Overigens zijn thuisblijven en geen drukte opzoeken officieel geen onderdeel van de coronamaatregelen die demissionair premier Rutte en minister De Jonge van Volksgezondheid vorige week hebben aangekondigd. Het OMT had wel een reisadvies voorgesteld ('reis niet, tenzij strikt noodzakelijk'), maar het kabinet heeft dat niet overgenomen. Het thuiswerkadvies is wel aangescherpt.

Rutte noemde het verminderen van verplaatsingen en drukte in de persconferentie van 12 november wel in antwoord op een vraag van een journalist. Hij sprak in dat verband over "het geheel van ons gedrag", dat mede een rol speelt bij het al dan niet verlengen van de maatregelen.

Volgens Koopmans kunnen we de winter zonder "complete lockdowns" doorkomen als iedereen het geadviseerde maatregelenpakket opvolgt. "Het blijft echt aan mensen individueel." Ze suggereert dat ook een lockdown niet alles oplost. "Want dan is de vraag: hoe kom je daar dan weer uit? Wat ga je dan doen? Dat blijft de opgave."

Het OMT heeft afgelopen vrijdag weer vergaderd en komt komende week met een nieuw advies aan het kabinet. Volgens Koopmans gaat dat advies vooral over de periode na 3 december, als de huidige maatregelen aflopen. "Er moet nu eerst iets gebeuren waardoor we effect gaan zien."

Deze week werd bekend dat minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid het OMT om advies heeft gevraagd over een "inloopmodel" in de horeca, zoals de sector dat noemt. Dat model houdt in dat mensen langer in een horecazaak kunnen blijven dan de nu verplichte sluitingstijd van 20.00 uur. Daarna wordt een toegangsstop ingesteld en sluiten de deuren voor nieuwe gasten, maar kunnen de mensen die al binnen zijn langer blijven eten of drinken.

Vooralsnog bekijkt het kabinet op 3 december of de huidige maatregelen nog nodig zijn of dat er juist meer nodig is om het aantal coronabesmettingen terug te dringen.